RENZO NOVATORE

 

(1890eko maiatzaren 12a – 1922ko azaroaren 29a)

Benetako izena Abele Rizieri Ferrari zuen, baina ezizen ugari erabili zituen: Mario Ferrento, Andrea dil Ferro, Sibilla Vane, Brunetta L´Incendiaria…

Liguria Italia iparraldeko eskualdean dagoen Arcola herrian, nekazari xume familia batetan jaio zen. Eskola ezin jasanda, hura utzi eta aitaren lurrak lantzen zituen bitartean bere kabuz, etengabeko irakurketaren bidez, bere burua alfabetatu eta hezi zuen. Bereziki filosofia eta poesia gogoko zituen: Nietzsche, Max Stirner, Georges Palante, Oscar Wilde, Henrik Ibsen, Charles Baudelaire, Errico Malatesta, Kropotkin, etab.

Gaztetatik Arcolan zeuden talde anarkistengana hurbildu zen, baina haren pentsamoldean erabakiorrena Max Stirner-en lanen irakurketa izan zen. 1908rako bere burua anarkista indibidualistatzat zuen.

1910eko maiatzaren 15eko gauean Arcolako elizari su eman zion taldeko kide izatea leporatuta atxilotu egin zuten. Haren aurkako froga garbirik ez bazen ere kontu honengatik hiru hilabetez preso egon zen. Hurrengo urtean ihesean ibili behar izan zuen poliziak lapurreta bategatik bilatzen zuela eta.

1914ean Italia iparraldeko hainbat aldizkari eta egunkari anarkistetan erregulartasunez idazten hasi zen.

Italia I. Mundu Gerran sartu zenean, gazte askori gertatu zitzaien bezela, Renzo indarrez armadan sartzera behartu zuten, baina handik gutxira, 1918ko apirilaren 26ean desertatu egin zuen eta iheslari moduan ibili zen atxilotu zuten arte. Epaitegi militar batek hiltzera kondenatu zuen arren, gerra amaitutakoan gobernuak desertorei amnistia bat eman zien eta Renzo bizirik eta libre gelditu zen.

“Bienio rosso” edo “biurteko gorria” bezela ezagutzen den 1919-1920 bitarteko garai gatazkatsuan, Dante Carnesecchi eta Tintino Persio Rasi bere kideekin batera Spezia eskualdean langileek burututako matxinada eta borroka iraultzaileetan parte hartu zuen. Borroka hoien garrantzia ulertzeko eskualde horretan Italiako base, biltegi eta industria militar nagusienak zeudela kontutan izan behar da.

Faxismoaren gorakadaren aurrean Renzo haien aurkako borrokari lotu zitzaion. Faxistak atzetik zituela Piamonte eskualdean faxistei aurre egiten zien Sante Pollastri lapurraren taldean sartu zen. 1922ko azaroaren 29an karabineroek Sante Pollastri akabatzeko prestatu zuten segada batetan Renzo tiroz hil egin zuten.

Haren idatzi nagusiak, bera hil ostean argitara eman ziren hiru liburutan jasota daude: “Verso il nulla creatore”, “Al di sopra dell´arco” eta “Il mio individualismo iconoclasta”. Hari buruz esaten zuten: “aingeru bat bezela idazten du, deabru baten antzera borrokatzen du”.

Hona hemen Renzoren idatzietatik hartutako esaldi batzuk:

“Niretzat anarkia norbanakoaren garapenera iristeko bitarteko bat da; eta ez norbanakoa hura eskuratzeko bitartekoa. Hala balitz, anarkia ere mamu bat izango litzateke. Ahulek anarkia helburu sozial bategatik amesten duten bitartean, indartsuek anarkia haien norbanakotasuna garatzeko bitarteko bezela praktikatzen dute”

“Indibidualismoa, nik sentitzen eta ulertzen dudan moduan, ez du, ez sozialismoa, ez komunismoa, ez gizateria helburutzat. Indibidualismoak bere burua du helburutzat”

“Nik badakit, guk badakigu, izen hori merezi duten ehun gizonek, “antolatutako” berrogeitahamar mila arduragabek egin ezin dutena eta egin ezingo dutena egin dezaketela”

“Errico Malatesta gurtzen duten masak doilorrak eta ezgauzak dira. Gobernuak eta burgesiak badakite eta hortaz profitatzen dira”